- به‌کار بردن واژه‌ی «مقدس» برای توصیف یک نظام سیاسی، در نگاه نخست نوعی ارزش‌گذاری مثبت به نظر می‌رسد. این واژه با بار معنایی دینی و اخلاقی‌اش، حاکی از نوعی برتری اخلاقی و معنوی است.
- اما مشکل از جایی آغاز می‌شود که «قداست» به‌جای آنکه ویژگی رفتار و عملکرد نظام باشد، به‌عنوان برچسبی مطلق بر ساختار حاکمیت زده شود. در چنین حالتی، نظام سیاسی خود را ورای نقد و پرسشگری قرار می‌دهد.
- وقتی حکومتی عنوان «مقدس» را یدک بکشد، به طور ناخودآگاه شهروندان از پرسشگری در برابر آن بازداشته می‌شوند؛ چرا که نقد امر مقدس نوعی بی‌حرمتی یا حتی گناه قلمداد می‌شود.
- این ممنوعیت نقد و گفت‌وگو، بستر مناسبی برای شکل‌گیری فساد و تبعیض فراهم می‌کند. در واقع، واژه‌ی «مقدس» به‌جای آنکه معیاری برای پاکی و عدالت باشد، به ابزاری برای سرکوب انتقاد بدل می‌شود.
- از سوی دیگر، اطلاق قداست به ساختار سیاسی نوعی تناقض درونی ایجاد می‌کند. زیرا سیاست به‌طور ذاتی عرصه‌ی تضاد منافع، مذاکره، و گاه خطا و اشتباه است.
- هرگاه این واقعیت‌های زمینی و انسانی با نقاب قداست پوشانده شود، فاصله میان شعار و واقعیت آشکارتر خواهد شد. در نتیجه، آنچه به نام «نظام مقدس» معرفی می‌شود، در عمل می‌تواند نامقدس‌ترین جلوه‌ی قدرت باشد.
- چنین نظامی به‌جای اینکه خود را در برابر شهروندان پاسخگو بداند، مدعی پاسخگویی به یک مرجع متعالی یا الهی می‌شود.
- این ادعا، مسئولیت اجتماعی و قانونی را کمرنگ کرده و زمینه‌ی گسترش رانت و امتیازات خاص برای گروه‌های نزدیک به قدرت را فراهم می‌آورد. در این فضا، شفافیت قربانی می‌شود و عدالت اجتماعی از مسیر اصلی خود منحرف می‌گردد.
- پیامد عملی این روند آن است که شهروندان به تدریج احساس بی‌عدالتی، محرومیت و سرخوردگی پیدا می‌کنند. هنگامی که فساد و تبعیض در سایه‌ی «قداست» نادیده گرفته شود، شکاف میان مردم و حاکمیت عمیق‌تر می‌گردد.
- این شکاف نه تنها مشروعیت سیاسی را تضعیف می‌کند، بلکه سرمایه‌ی اجتماعی و اعتماد عمومی را نیز فرسوده می‌سازد آنچه مردم ایران با آن از نزدیک آشنا هستند.
- لذا قداست‌بخشی به نظام سیاسی، اگر بدون مراقبت و اصلاح مستمر باشد، نه تنها کمکی به اخلاقی شدن حکومت نمی‌کند، بلکه به توجیه‌گر ناکارآمدی و فساد بدل می‌شود.
- در دنیای امروز، هیچ ساختار سیاسی نباید خود را فراتر از نقد و اصلاح بداند. قداست حقیقی در پاسخگویی، عدالت‌ورزی و شفافیت است، نه در برچسب‌گذاری شعاری بر یک نظام.
- <div id=”43512596985″><script type=”text/JavaScript” src=”https://www.aparat.com/embed/fmksu17?data[rnddiv]=43512596985&data[responsive]=yes&titleShow=true&startTime=2&recom=self”></script></div>
